Σε αυτή την ενότητα:
- Γράφουμε επιστολές και προσκλήσεις σε φίλους
- Περιγράφουμε δραστηριότητες με φίλους
- Αλλάζουμε τον ευθύ σε πλάγιο λόγο και τον πλάγιο σε ευθύ
- Αναγνωρίζουμε και χρησιμοποιούμε σωστά τις αποτελεσματικές και τελικές προτάσεις
- Κατευθυντικός λόγος
- Επιστολές, λογοτεχνικά κείμενα (πεζά, διαλογικά, ποιήματα, τραγούδια), προσκλήσεις
- Φίλοι από άλλες χώρες
- Ιστορίες με φίλους
- Οι φίλοι τραγουδάνε
- Οι φίλοι γιορτάζουν
- Φίλοι από άλλες χώρες
Η καθαρεύουσα είναι λόγια μορφή της Ελληνικής γλώσσας η οποία προτάθηκε τον 18ο αιώνα και χρησιμοποιήθηκε εκτεταμένα κατά τον 19ο και τον 20ό αιώνα στην Ελλάδα και την Κύπρο από συγγραφείς, εφημερίδες και το Κράτος.
Τη μορφή αυτή πρότεινε ο Αδαμάντιος Κοραής (1748-1833), Έλληνας φιλόλογος, επηρεασμένος από τις ιδέες του διαφωτισμού. Σκοπός του ήταν να «καθαριστεί» η ελληνική γλώσσα από τις ξένες επιδράσεις που είχε δεχτεί κατά τη μακρά παραμονή αυτών των εθνοτικών ομάδων στον ελληνικό χώρο. Η καθαρεύουσα έχει πολλά στοιχεία από την αρχαία ελληνική γλώσσα και αποτελεί ένα ενδιάμεσο κρίκο με την ελληνική δημοτική γλώσσα. Στην καθαρεύουσα χρησιμοποιείται αποκλειστικά το πολυτονικό σύστημα. Χρησιμοποιήθηκε από το επίσημο Ελληνικό κράτος μέχρι το 1976, οπότε και καταργήθηκε η χρήση της από τον Υπουργό Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων Γεώργιο Ράλλη και επιβλήθηκε η χρήση της νεοελληνικής δημοτικής γλώσσας σε όλες τις βαθμίδες της εκπαίδευσης και στη διοίκηση. Αρκετά στοιχεία της πέρασαν στη δημοτική, αν και ποτέ δε χρησιμοποιήθηκε μαζικά από τον λαό.[...] Η καθαρεύουσα χρησιμοποιείται ακόμη και σήμερα στην εφημερίδα των Αθηνών Εστία αλλά και από την Ορθόδοξη Εκκλησία της Ελλάδας σε πολλά έγγραφά της και κυρίως προφορικά από τους εκπροσώπους της. (Πηγή: wikipedia) |
|
Γράφω επιστολή
|
Πηγή: Ξεκούρδιστη τάξη
|
Τελικές προτάσεις
Τελικές προτάσεις ονομάζονται οι δευτερεύουσες/εξαρτημένες προτάσεις που δείχνουν το για ποιο σκοπό γίνεται κάτι, Εισάγονται με το για + το μόριο της υποτακτικής να ή μόνο με το μόριο να (!αλλά μόνο αν έχει την έννοια για να).
Τελικές προτάσεις, Γραμματική Ε΄ - Στ΄, 16.4.Ι., σελ. 199.
Τελικές προτάσεις, Γραμματική Ε΄ - Στ΄, 16.4.Ι., σελ. 199.
- Έτρεξα να προλάβω το λεωφορείο (τελική πρόταση)
- Μου είπε να πάω μέσα (δεν είναι τελική πρόταση, είναι αντικείμενο του ρήματος είπε)
Αποτελεσματικές ή συμπερασματικές προτάσεις
Αποτελεσματικές προτάσεις ονομάζονται οι δευτερεύουσες/εξαρτημένες προτάσεις που δείχνουν το αποτέλεσμα της πράξης που δηλώνει η κύρια πρόταση. Εισάγονται με τους αποτελεσματικούς συνδέσμους ώστε, που και λέξεις-φράσεις που δείχνουν αποτέλεσμα: άρα, συνεπώς, επομένως κ.α..
Αποτελεσματικές ή συμπερασματικές προτάσεις, Γραμματική Ε΄ - Στ΄, 16.4.ΙΑ., σελ. 199.
Αποτελεσματικές ή συμπερασματικές προτάσεις, Γραμματική Ε΄ - Στ΄, 16.4.ΙΑ., σελ. 199.
Ομώνυμα - Παρώνυμα
Ομώνυμα είναι οι λέξεις που προφέρονται το ίδιο αλλά έχουν διαφορετική σημασία (φίλο, φύλλο, φύλο).
Παρώνυμα ονομάζονται οι λέξεις που μοιάζουν στην προφορά, αλλά έχουν διαφορετική σημασία (αμυγδαλιές, αμυγδαλές).
Ομώνυμα - παρώνυμα, Γραμματική Ε΄ - Στ΄, 18.3., σελ. 210-211.
Παρώνυμα ονομάζονται οι λέξεις που μοιάζουν στην προφορά, αλλά έχουν διαφορετική σημασία (αμυγδαλιές, αμυγδαλές).
Ομώνυμα - παρώνυμα, Γραμματική Ε΄ - Στ΄, 18.3., σελ. 210-211.
- Ιστορίες με φίλους
Εγώ και εμείς - Η παρέα μου, Εκπαιδευτική Τηλεόραση
Ευθύς - πλάγιος λόγος
Στον ευθύ λόγο τα λόγια κάποιου είναι όπως ακριβώς όπως τα έχει πει, ενώ στον πλάγιο λόγο τα λόγια αυτά τα μεταφέρει κάποιο τρίτο πρόσωπο.
Μετατρέπω τον ευθύ σε πλάγιο λόγο:
! Καταλαβαίνω ότι έχω ευθύ λόγο αν τα λόγια είναι σε μέσα σε «…» ή όταν έχω - διαλόγου.
Ευθύς - πλάγιος λόγος, Γραμματική Ε΄ - Στ΄, 16.5., σελ. 200.
Μετατρέπω τον ευθύ σε πλάγιο λόγο:
- Προσθέτω τα ονόματα των προσώπων.
- Βάζω συνδέσμους για να ενώσω τις προτάσεις (ότι, πως).
- Χρησιμοποιώ ρήματα όπως ρώτησε, απάντησε, είπε κ.ά.
- Μετατρέπω τις κύριες προτάσεις σε εξαρτημένες.
- Αλλάζω το πρόσωπο των ρημάτων από πρώτο/δεύτερο σε τρίτο (π.χ. ήθελα → ήθελε).
- Μερικές φορές, αλλάζω και τον χρόνο του ρήματος (π.χ. έριξαν → είχαν ρίξει).
! Καταλαβαίνω ότι έχω ευθύ λόγο αν τα λόγια είναι σε μέσα σε «…» ή όταν έχω - διαλόγου.
Ευθύς - πλάγιος λόγος, Γραμματική Ε΄ - Στ΄, 16.5., σελ. 200.
Προσωπικές αντωνυμίες
Οι αντωνυμίες που φανερώνουν τα τρία πρόσωπα του λόγου λέγονται προσωπικές αντωνυμίες. Τις χρησιμοποιούμε αντί για ονόματα, για να δείξουμε σε ποιον αναφερόμαστε.
! Οι αδύναμοι τύποι της ονομαστικής του γ΄ προσώπου χρησιμοποιούνται μόνο με τις εκφράσεις:
Το οριστικό άρθρο, Γραμματική Ε΄ - Στ΄, 5.4., σελ. 62.
- να τος, να τη, να το, να τοι, να τες, να τα.
- Του έδωσες το γράμμα; (αντωνυμία > μετά/ή πριν τις αντωνυμίες υπάρχει ρήμα).
- Με πονάει ένα δάχτυλο του δεξιού χεριού. (άρθρο > μετά τα άρθρα υπάρχει ουσιαστικό).
Το οριστικό άρθρο, Γραμματική Ε΄ - Στ΄, 5.4., σελ. 62.
- Οι φίλοι τραγουδάνε
- Οι φίλοι γιορτάζουν
Πρόσκληση
|
Φτιάξτε μια δικής σας πρόσκληση |